O - o

O sonukumutu. east. Var.: oosten.
o.a. wan u de da. for instance. Var.: onder anderen.
oase wan peti ku pau a gaan sandu kamian. oasis.
obelisk wan soni de mbei ku sitonu hei kuma pau,a dë du fö së. obelisk.
o-benen futu fëën godo; futu fëën bendi. bowlegged.
ober (kelner) di basi u dee otowan ta da sëmbë njanjan. headwaiter.
object 1) di soni di i kë. objective.
2) hibi wan soni di i ta si.
3) di soni de taki. object.
objectief 1) a sa wegi di soni bunu kuutu a mindi tololoo. objective.
2) haiko gaasi. object-glass.
objectiviteit te i luku soni bunu kuutu a mindi tololoo. objectivity.
obligatie 1) pampia de mbei taa i juu möni a de. debenture.
2) wan soni di i musu u du. obligation.
obsceen sen soni ambunu u luku. obscene.
obscure 1) aan nëbai, sëmbë an ta jei soni fëën hesihesi.
2) ja sa si ën limbolimbo. obscure.
observatie wan soni di i ko si. observation.
observatorium wan wosu ka i o nango luku soni te go pii. observatory.
observeren luku soni bunu. observe.
obsessie wan pakisei an ta kumutu a i hati möönsö. obsession.
obstakel soni ta tapa i, ja sa du kumafa i kë; wan soni ta hai i baka. obstacle.
obstinaat a a' taangajesi. obstinate.
occasion wan soni i bai ma ja paka kuma fa di möni bi musu hebi. bargain.
occasioneel na hiniwan juu; wanwan pasi. on occasion.
occult di lei u fini dëdë fii sa' fa fii tii i libi. occult.
occupatie di wooko i ta du a di ten dë. occupation.
oceaan gaan ze u goonliba, a dë ku satuwata. ocean.
oceaanstomer gaan sipi nango a ze. ocean liner.
och Woo! oh!
ochtend mamate. morning.
ochtendblad kolanti de ta mbei fii lesi a mamate. morning paper.
octaaf wan maaka de ta maaka töngö fu de sabi di fa a bigi ku di fa a piki; aiti u dee soni na alö di de ta naki te de ta pëë di gaan benta de kai 'piano'. octave.
october luku `oktober'. october.
octopus wan libilibi soni ta dë a di ze, a dë ku aiti futu langalanga. octopus.
octrooi 1) di pampia di lanti da i fu di i mbei wan köni soni fu de an musu fufuu di köni fii tjago. patent.
2) lanti pampia di ta da i pasi fii du wan soni. charter.
oculeren 1) sipoiti ku sipoiti papai fu wan pei siki an ko a i. inoculate.
2) koti pau pisi nama a oto wan fu de ko di wan. graft.
ode wan soni de mindi fu de gafa soni. ode.
odeur 1) sumëë u soni.
2) sumëë suti fatu. scent, perfume.
odyssee wan langa waka woto. odyssey.
oecumenisch te hii keiki mökisi a wan. ecumenical.
oedeem te sinkii kamian fii soi ko putuu, wata dë nëën. oedema.
oefenen ta du wan soni nöömö fa a musu guwenti i. practise, exercise.
oefenmeester wan basi ta lei i soni fa a guwenti i. trainer, coach.
oehoe wan gaan hogifou. large European owl.
oekelele wan piki gitali abi fö tatai. ukelele.
Oekraine wan könde a di së u Rusland. the Ukraine.
oer doti ku felu mökisimökisi de ta diki u de puu felu a dendu. ore.
oer- 1) fesiten. primal.
2) gaanfa. extremely.
Oeral wanlö hei kuun fu Rusland köndë. the Urals.
oerbevolking dee sëmbë bi dë fosufosu a di köndë. aboriginal.
oerconservatief wan sëmbë fëëë njunjun soni. ultraconservative.
oeroud gaandigaandi soni. very ancient.
oertaal fesiten töngö. primitive language.
oervervelend a ta wei sëmbë hati gaanfa. extremely dull.
oerwoud matubasu: pau matu. virgin forest; jungle.
oester wan soutu kola u ze de ta njan, de ta feni wan soni kuma konda sii ta nasi nëën de ta kai 'parel'. oyster.
oesterkweker wan sëmbë ta kiija öoesterö faa sei, hën tu fa a tei di wetiweti soni nëën dendu ta sei. oysterbreeder.
oeuvre dee wooko u wan sëmbë ta mbei bödjëë soni; dee buku di wan nëbaima sikifi. works.
of 1) naa... or.
2) ee... whether, if.
offensief 1) seti u di feti, di buja. offensive.
2) an suti.
offer 1) soni tuwë da gadu.
2) soni fii seei di joo da. sacrifice.
offerande soni i ta tuwë da gadu; soni i ta tjuma da gadu; soni fii seei di i ta da, nöö a ta hati i. offering; sacrifice.
offeren tuwë soni da gadu; paka ku soni fii seei. sacrifice.
offergave soni i ta tuwë da gadu; soni fii seei di joo da. offering.
offerte te i piki un mëni i sa bai wan soni; te i piki un mëni i sa sei wan soni. quotation.
official di basi u di fia de ta fia luku ambë o wini. sports official.
officieel 1) sö lanti buta. official.
2) de du ën a lanti fesi. formal.
officier siköutu; wan sëmbë ta wooko hei lanti wooko. officer.
officieus na hii sëmbë sabi ën eti; lanti an butëën. unofficial.
offreren tuwë soni da gadu; da soni. offer.
ofschoon aluwasi. although.
ogen luku ën nöömö. look at; eye.
ogenblik wan pikii pisiten. moment, instant.
ogenblikkelijk wantewante aki. at once.
ogenschijnlijk a djei sö. apparent.
ogenschouw ta luku soni ee a bunu. inspect.
ohm maaka u maaka wan soni u sitölumu. ohm.
oir bakamii. posterity.
o.k. a bunu. ok. Var.: in orde..
oker di kooko de ta puu a goon, du ën de ta mbei kooko feifi. ochre.
okkernoot wan pau sii de ta njan. walnut.
oksel basumaun. armpit.
okshoofd wan baki u hoi di diingi de ta kai win. winevat.
okt timu. october. Var.: oktober.
okt. timu; tinimu. october. Var.: oktober.
oktober tinimu liba; timu. october.
oleander wan pei folo de ta bisi kamian. oleander.
olie fatu. oil.
oliebol jasajasa boon de mbei lontulontu. doughnut ball.
oliedom gaan don soni. stupidity.
oliën lobi fatu nëën; tuwë fatu nëën seeka. oil, lubricate.
oliesel te Lomusu keeki paiti o tuwë oli begi da i ufö i dëdë. extreme unction.
olifant zaun. elephant.
oligarchie te di tii u di köndë dë a biti sëmbë maun. oligarchy.
olijf wan pau njanjan de ta njan, de ta mbei fatu ku ën tu. olive.
olijk wogiwogi. sly, roguish.
olm wan pei pau de ta paandi u tuwë kötö a kamian. elm.
olympiade wan pisi ten u fö jaa bifö di gaan pëë juu dou di dee köndëköndë u goonliba o ko miti u de fia a soni u de wini. olympiad.
om 1) lontu. around.
2) a. at.
3) hibiwan. every.
4) fëën hedi. because of.
o.m. te dou ku. inc. Var.: onder meer.
oma i mama mama ee nasö i tata mama; avo; wan gaandi m'ma. grandma.
omarmen baasa. embrace.
omblazen böö tuwë. blow down.
omboorden lontu ën buka ku soni. border, hem.
ombouwen toona mbei. rebuild.
ombrengen kii. kill.
ombudsman wan sëmbë de buta fii go nëën ee soni fii an waka bunu. complaint manager.
omdat fu di. because.
omdoen 1) bisi; lolu ku soni. put on; wrap round.
omdolen ta waka ta lontu nango ta ko. wander about.
omdraaien bia tapa; bia lontu. turn.
omduwen tötö tuwë, kisi soni tombi tuwë a goon. push over, upset.
omega di lasiti lëtë kuma özö te joo sikifi Giiki töngö; di kaba lasiti wan. omega.
omelet obo de mökisi ku soni jasa. omelette.
omen wan maaka fu te wan soni o pasa. sign; omen.
omfloerst de lolu ën ku koosu tapa sinkii te kisi hedi. muffle; shroud.
omgaan 1) lontu. go round.
2) pasa. happen.
3) nama ku sëmbë. associate with.
omgang 1) kamian de mbei a wosu ka i sa waka lontu. gallery.
2) duumi ku manu, duumi ku mujëë. intercourse.
omgangstaal di fa de ta fan a sitaati. everyday speech.
omgekeerd 1) a tapa buka. upside down.
2) de biëën buta a di oto së. reversed.
omgeven ta lontu buta a mindi. surround.
omgooien 1) kisi soni tombi tuwë a goon.
2) bia go a di oto së. overturn; shift.
omgorden banti soni a i mindi. gird on.
omhaal de ta du soni gaanfa poi. flurry of activity.
omhakken faa tuwë. cut down; fell.
omhangen 1) tuwë a sinkii.
2) ta deei nango ta ko söndö soni u du. hang about.
omheining soni de ta paati djai; peni. fence.
omhelzen baasa. embrace.
omhoog te a liba. on high, aloft.
omhullen dimboli; domboi. wrap.
omhulsel di soni ku ën i dimboli soni. cover, wrapping.
omineus a ta mbei i fii kuma wan hogi o pasa. ominous.
omissie wan soni i fëëkëtë; wan soni i djombo. omission.
omkappen koti tuwë. cut down.
omkeer te fii mëni a bia go a oto së. sudden change; reversal.
omkeren 1) bia tei oto pasi. turn.
2) bia toona a baka futu. turn back.
omkijken bia luku baka. look back.
omkleden 1) tooka bisi. change clothes.
2) taki soni a sö wan fasi taa de musu u piki. reason.
omkomen a pasa; a kaba a sösö. perish, pass.
omkoopbaar i sa pakëën fa a du wogi. bribable.
omkopen te de paka i fii du wan soni di anbunu. bribe.
omlaag a basu. below, down.
omleggen tja go a oto së. deflect, divert.
omloop 1) buta da hii sëmbë u de wooko ku ën. circulation.
2) di pasi ka wan soni ta bia ta lontu. revolution.
3) lontulontu kamian ka i o go u luku sonisoni di de mbei. gallery.
omlummelen ta waka ta dei ta böö sinkii. loaf about.
ommegang di fa soni ta bia ta lontu. rotation.
ommelanden dee köndë dee ta lontu i. surrounding country.
ommestaand dee soni sikifisikifi a di oto së u di pampia. overleaf.
ommezien wan piki pisiten kpa. twinkling of an eye.
omnibus 1) woto u tja lanti; besi. bus.
2) wan buku ka de sikifi dee peipei soni di wan sëmbë bi sikifi. omnibus.
omnivoor sëmbë nasö mbeti di ta njan hii soni. omnivoor.
omplanten puu soni paandi. transplant.
omploegen diki goon ku masini. plough up.
ompraten i ta kpei di taki, ja ta taki mama fëën. talk around, shift.
omrasteren lontu soni buta a peni dendu. fence in.
omreizen waka lontu a sömëni kamian ufö i go ka i nango. go by a roundabout way.
omringen lontu soni dou. surround.
omroep böö tjasi a ladio; bai basia. broadcast.
omroeper di basia di ta bai a di köndë; di sëmbë ta böö tjasi a ladio. towncrier, announcer.
omschakelen puu a di wan go a di otowan. switch over to.
omschrijven taki ën leti kumafa a dë. define, describe.
omsingelen lontu soni a djegi. surround.
omslaan 1) naki ën gboo tombi tuwë. knock down.
2) jabi soni; bia soni tapa. turn over.
3) tuwë a sinkii. throw on.
4) bia go. turn.
5) bia buka tapa. capsize.
6) te fii sabi di wei tooka. break in the weather.
omslachtig 1) de ta taki ën langalanga poi. longwinded.
2) de ta du sömëni oto soni, de an ta du di mama u di soni. digressive.
omslag 1) dobadoba buka u hempi maun nasö buuku futu. cuff.
2) soni fii tuusi soni nëën; soni fii tapa oto soni fu an sundju; kafiti. cover.
3) ta du soni gaanfa poi. fuss.
omsluiten tuusi a soni tapa. enclose.
omsmijten naki ën gboo tombi tuwë. knock down.
omspannen seti tatai tapa kamian. rope off.
omspitten diki goon bia lontu. dig up.
omstaand luku `ommestand'.
omstander wan sëmbë ta taampu ta luku soni. bystander.
omstandig a du finifini. detailed.
omstandigheden dee sonisoni dee nama ku wan soni di pasa. circumstances.
omstreden de ta fia ta taki nëën liba. disputed, contested.
omstreeks kuma sö. approximately.
omstreken di pisi ka i ta dë; wan pisi kamian. surroundings, neighbourhood.
omstuwen ta hai zunta ta luku. crowd around.
omtrek 1) di lontu fu wan soni. circumference, perimeter.
2) di pisi ka i ta dë. neighborhood.
omtrent 1) a di së u sö wan soni.
2) kuma sö. about.
omvang di bigi u soni; di baai u soni. size, girth, extent.
omvangrijk a hia; a paaja ko bigi; a bigi. extensive.
omver bia buka tapa. upside down.
omvergooien tuwë. overthrow.
omverpraten dompu sëmbë a fan. talk (a person) down.
omvlechten toosa; beei. entwine.
omvormen toona mbei seeka a wan oto fasi. remodel, transform.
omwassen wasi a hii së. wash thoroughly.
omweg biabia pasi. roundabout way, detour.
omwenteling 1) di fa a ta lontu ta kai.
2) hopo tei di köndë buta a de leeki; hopo tja wan njunjun soni ko. revolution.
omwerken toona mbei baka fa a bunu. refashion, rewrite.
omw./min sö a ta lontu a wan miniti dendu. r.p.m. Var.: omwenteling per minuut.
omwonenden dee sëmbë ta libi a i bandja. neighbours.
omzagen san tuwë. saw down.
omzeilen ta waka ku sipi lontu; koti lontu. sail around, bypass.
omzendbrief wan biifi i o manda go a sëmbësëmbë. circular letter.
omzet di un mëni soni di i sei a wan pisiten. sales, turnover.
omzetten 1) tooka kamian. change places.
2) bia go a oto futu; go a baka. shift.
3) sei soni. sell.
omzichtig 1) an ta du soni ku hedi wai. cautious.
2) a dë pantapanta ku soni. wary.
omzien luku `ommezien'.
omzomen nai buka u soni lontu. hem.
onaandachtig an ta haika bunu. inattentive.
onaandoenlijk soni an ta toobi ën. stolid.
onaangekondigd de an piki a fesi taa di soni o pasa. unannounced.
onaangenaam an suti da i. unpleasant.
onaannemelijk sëmbë an o kë ën. unacceptable, unlikely.
onaantastbaar ja tjika u du soni ku ën te i wini. unassailable.
onaantrekkelijk sëmbë an lobi ën; an hanse. unattractive.
onaanvechtbaar ja sa taki taa na tuu. indisputable.
onaanzienlijk aan nëbai; na soni u mëni. insignificant.
onachtzaam an ta haika; an ta du soni bunu. inattentive, careless.
onafgebroken a dë palalaa dou; an latja. continuous.
onafgedaan an kaba eti; an paka eti. unfinished, unpaid.
onafgelost an paka eti. unpaid.
onafgemaakt an kaba eti. unfinished.
onafhankelijk a dë fëën seei; an dë a otowan basu. independent.
onafhankelijkheid te ja dë a otowan basu. independence.
onafscheidbaar wata an ta pasa a de mindi. inseparable.
onafwendbaar a o pasa nöömö. inevitable.
onafwijsbaar a musu u du. imperative.
onafzetbaar an sa puu. irremovable.
onafzienbaar a bigi nasö a hia te ja sa si kaba fëën. vast, immense.
onappetijtelijk an djei kuma a suti u njan. unappetizing.
onartistiek 1) an sa u tëmbë.
2) aan di waiti di wan bumbuu tëmbë abi. inartistic.
onbaatzuchtig a ta mëni di otowan. unselfish.
onbarmhartig aan tjalihati. merciless.
onbeantwoord de an piki ën. unanswered.
onbedaarlijk köni fëën an de, an sa tapa. uncontrollable.
onbedacht a du söndö pakisei. thoughtless, rash.
onbedekt an dë tapatapa; an dë tjubitjubi. uncovered; open.
onbedreven an sa u du soni bunu. unskillful.
onbeducht a a' hati; an ta fëëë soni. undaunted, fearless.
onbeduidend na gaan soni; na soni fii mëni. insignificant, trivial.
onbegaanbaar an sa pasa. impassable.
onbegonnen ja tjika u du ën dou; an sa du. hopeless.
onbegrensd an ta kaba möönsö; ja sa maakëën. unlimited.
onbegrijpelijk ja sa fusutëën. incomprehensible.
onbehaaglijk an suti; fukafuka soni. unpleasant.
onbeheerd sëmbë an abi ën. ownerless.
onbeheerst a ta du soni gaanfa poi, an sa hoi ën seei. violent.
onbeholpen babaobabao; an sa' u tja sinkii; an sa' u tii ën libi. awkward, shiftless.
onbehoorlijk an fiti. improper.
onbehouwen 1) an seeka eti. rough; unhewn.
2) an a' manini. unmannerly.
onbehuisd aan kamian ta dë. homeless.
onbekend aan nëbai; sëmbë an sa' soni fëën. unknown.
onbekommerd aan toobi ku soni. unconcerned, carefree.
onbekrompen a ta haika di fan u di otowan ta buta pakisei nëën; a sa tei njunjun soni. openminded.
onbekwaam an sa u du di soni. incapable.
onbelast 1) an dë ku fuka. unburdened.
2) an dë fii paka lanti möni fëën a liba. untaxed.
onbeleefd aan manini. impolite.
onbelezen an lesi hia. unread.
onbeloond bikölu; söndö paka. unrewarded.
onbemand aan sëmbë ta tii ën. unmanned.
onbemind sëmbë an lobi ën. unpopular.
onbenullig söndö fusutan; wisiwasi; babaobabao. dull; insipid.
onbepaald an dë taa nöömö, ma a kandë; an sitampu. indefinite.
onbeproefd de an poobëën luku wan daka. untried.
onberaden an wegi bunu; an bi bunu fu de taki dëën taa so a musu du. illadvised.
onbereikbaar ja sa dou nëën. inaccessible.
onberekenbaar ja saandi o pasa. unpredictable.
onberispelijk söndö föutu. irreproachable.
onbeschaafd aan manini. illbred.
onbeschaamd sen an kisi ën. unashamed.
onbeschadigd an poi; an booko. undamaged.
onbescheiden aan sen. immodest.
onbeschoft a ta saanti sëmbë. impudent.
onbeschrijfelijk ja sa taki ën dou fa a dë. indescribable.
onbeschroomd an ta fëëë sëmbë. unabashed.
onbeschut a fika booo söndö tjubi. exposed.
onbeslist an saandi fa a du eti. undecided.
onbesmet an sundju; në fëën an poi wan daka. unsullied.
onbespied söndö sëmbë si ën. unobserved.
onbesproken 1) de an taki ën eti. undiscussed.
2) de an tei ën eti. unbooked, unreserved.
3) söndö föutu. blameless.
onbestaanbaar an sa dë. impossible.
onbestelbaar de an sa tjëën go. undeliverable.
onbestemd an dë limbo; sintisinti soni. vague.
onbestendig 1) an dë lösutu, an sa andi a kë eti. unsettled.
2) an sa fika a di wan. inconstant.
onbestorven an gaandi tjika. fresh.
onbestuurbaar ja sa tii ën. unmanageable.
onbesuisd an ta pakisei soni bunu bifö a du ën. rash, reckless.
onbetamelijk an fiti; nëpoi soni. improper.
onbetrouwbaar ja sa futoou ën a soni. unreliable.
onbetwist a dë wan soni di i musu u piki. undisputed.
onbevangen a ta si soni kumafa a dë. openminded, unprejudiced.
onbevattelijk 1) an ta fusutan soni. dense.
2) sëmbë an tjika u fusutëën. incomprehensible.
onbevoegd an sa du di wooko. incompetent.
onbevolkt sëmbë an ta libi dë. unpopulated.
onbevooroordeeld an ta luku sëmbë ku wojo. unprejudiced.
onbevredigend an dë kumafa a musu dë; an ko kumafa i bi kë. unsatisfactory.
onbeweeglijk a dë pii, an ta buli möönsö. motionless.
onbewerkt 1) na mbeimbei soni, fa Gaangadu mbei ën sö nöö a dë. unmanufactured, raw.
2) a mbei saasaa söndö bisi. plain.
onbewijsbaar de an sa taki ën te sëmbë o piki taa tuu. unprovable.
onbewimpeld an ta tjubi soni. frank.
onbewoonbaar de an sa libi nëën. uninhabitable.
onbewust a faau. unconscious.
onbezet a dë hooo söndö sëmbë. vacant, unoccupied.
onbezield aan libi; aan akaa. inanimate.
onbezoedeld an poi wan daka; nën fëën an poi wan daka. undefiled.
onbezoldigd an ta feni paka u di soni a ta du. unpaid.
onbezonnen a a' hesihati poi. rash.
onbezorgd aan fuka. carefree.
onbezwaard aan toobi ku soni. carefree; clear.
onbillijk an dë leti; de ta hakisi tumisi hia. unjust, unfair.
onbruik te de an ta wooko ku ën wan bëtë. disuse.
onbruikbaar ja sa wooko ku ën. useless.
onbuigbaar an ta bendi; an o disa hën pakisei möönsö u tei oto sëmbë pakisei, ku di fëën nöö a o dë nöömö. inflexible.
ondank soni an ta bigi dëën; a a' langawojo. ingratitude.
ondanks hii fa... in spite of.
ondeelbaar de an sa paati ën. indivisible.
onder 1) nëën basu. under.
2) nëën dendu. among.
3) a basu. below.
onderbewust dee pakisei dee fika tjubitjubi a i hedi dendu, te fii sabi nöö wan u de ko a i. subconsciousness.
onderbreken hoi di wooko a baka; tapa i a di soni i bi ta du ufö. interrupt.
onderbrengen hoi sëmbë a wosu. lodge, house.
onderdaan sëmbë a di könu basu. subject.
onderdak 1) tan kamian fii. accommodation.
2) kamian ka i sa tjubi. shelter.
onderdanig a ta saka hën seei da di otowan. submissive.
onderdeel wan u dee pisipisi u soni. part.
onderdelen dee pisipisi u dee masini. parts, accessories.
onderdrukken 1) da sëmbë sitaafu.
2) zin go a goon. oppress, crush.
ondergaan 1) nango a basu. go down.
2) ta kaba a sösö. perish.
3) tja (fuka). endure.
ondergraven poi di wooko tjubitjubi. undermine.
onderhandelaar wan sëmbë ta fan ku sëmbë ta seeka soni da i; kotitakima. negotiator.
onderhands saapi tjubitjubi fu sëmbë an musu sabi. secret, underhand.
onderhorige a dë a di otowan basu. subordinate.
onderhoud 1) seeka soni fu an poi. maintenance.
2) sölugu. care.
3) fan makandi. conversation.
onderjurk öndökoto. slip.
onderkant basu fëën. bottom.
onderkruipen saka möni a soni fii hai sëmbë tei fu de bai di fii. undercut.
onderling makandi. mutual.
ondermaans soni u di goonliba aki. earthly.
ondermaats an dou di maaka. less than expected.
ondermijnen poi di wooko tjubitjubi. undermine.
ondernemen buta da i seei fii du wan soni. undertake.
ondernemer di sëmbë di tei di wooko; di basi u di wooko. contractor.
onderpand soni i da de u te ja paka dou, nöö de tei ën hoi. security, pledge.
onderricht di lei i ta lei sëmbë fa fa a musu du soni. instruction.
onderschatten ta si ën möön lagi möön fa a dë. underrate.
onderscheid di fa a tooka ku di otowan. difference, distinction.
onderscheppen tapa soni ufö pasa. intercept.
onderschrift në fii di i sikifi taa i dë ku wan soni. subscription.
onderschrijven buta i në u soni taa a bunu. endorse.
ondershands saapisaapi tjubitjubi fu sëmbë an musu ta si. privately.
onderst di möön basu wan. lowest, bottom.
onderstand wan heepi u puu i a fuka. relief, assistance.
ondersteboven bia buka luku basu, bia buka tapa. upside down.
ondersteunen heepi; tja. support.
onderstrepen hai wan maaka langalanga a wan sikifi basu. underline.
ondertekenen sikifi i në a wan pampia fu de sa' taa i dë ku di soni dë. sign.
ondertekening i nën ku di fa i ta sikifi ën. signature.
ondertussen di juu dë. meanwhile.
ondervinding di soni di pasa ku i. experience.
ondervoeding te ja ta njan bunu. undernourishment.
ondervragen hakisi hia soni fii fusutan möön bunu; öndöfini. question, examine.
onderweg te i kumutu a wan kamian nango a di otowan. on the way.
onderwerp di soni i ta taki; di soni i ta lesi soni fëën. subject.
onderwerpen saka i seei da sëmbë ee nasö soni. resign.
onderwijl di juu dë. meanwhile.
onderwijs lei; siköö lei. education.
onderwijzen lei sëmbë soni. teach.
onderwijzer mësitë; wan sëmbë ta lei sëmbë soni. instructor.
onderzoeken suku fini a soni; ondoosuku soni. investigate, inquire.
ondeskundig an sabi di soni dou. inexpert.
ondeugd wogi; wogiwogi sëmbë. vice, rogue.
ondeugend a wogiwogi. naughty.
ondienstig aan du. useless.
ondiep an fundu, an taanga u fusutan. shallow.
ondier hogi u mundu; na sëmbë, na mbeti ma a ta waka. monster.
onding sösö soni; wisiwasi soni. absurdity, trash.
ondoelmatig an o tja heepi ko da i a di soni i kë du. inexpedient.
ondoenlijk na soni fii sa du. unfeasible.
ondoofbaar an sa tapa möönsö. unquenchable.
ondoordacht söndö pakisei bumbuu. thoughtless.
ondoordringbaar 1) soni an sa fulëën kisi basu.
2) ja tjika u pakisei ën dou. impenetrable.
ondraaglijk an sa tja. unbearable.
ondubbelzinnig a dë limbolimbo, an dë fii puu ën möön. clear.
onduidelijk an limbo, a dë zuguuzuguu. indistinct.
ondulatie di fa ze wata ta seki bokoobokoo. wave.
onduleren mbei kuma te ze wata ta seki. wave.
onecht ganjanganjan soni. counterfeit.
onedelmoedig a giii. ungenerous.
oneens de an ta kai a di wan. disagree.
oneer poi në; sen. dishonour, disgrace.
oneerbaar anbunu; sen soni. indecent.
oneerbiedig saanti soni; söndö lësipëki. disrespectful.
oneerlijk an dë a pasi; ganjan; fufuu. dishonest, unfair.
oneffen 1) a dë katjakatja. rough.
2) an dë di wan. uneven.
oneindig ja ta si kaba fëën möönsö. infinite.
onenig de an sa kai a di wan. at variance.
onervaren a dë njunjun a di soni. inexperienced.
onfeilbaar an ta mbei föutu. infallible.
onfris 1) ventu an dë a di kamian. stuffy.
2) an dë taanga, an dë njunjun möön. unhealthy.
ong. kuma sö. approx. Var.: ongeveer.
ongeacht 1) aluwasi. in spite of.
2) sëmbë an ta lesipeki ën. not respected.
ongeanimeerd aan peesa. lifeless, dull.
ongebaand ja sa pasa ala; sëmbë an go ala wan daka. untracked.
ongebonden 1) an ta dë taitai.
2) aan toobi ku soni. unbound, free, dissolute.
ongeboren de an pai ën eti; an ko eti. unborn.
ongebreideld aan soni ta tii ën; an sa hoi ën seei a soni. unbridled.
ongebruikt de an du soni ku ën wan daka. unused.
ongedacht ja bi a' mëni fëën taa sö a o pasa. unexpected.
ongedeerd an hati ën seei; soni an du ën. unhurt.
ongedienstig an ta puu sëmbë a fuka. disobliging.
ongedierte dee libilibi soni sëmbë an lobi kuma wënwën. vermin.
ongeduld aan pasensi. impatience.
ongedurig an sa tan pii. fidgety, restless.
ongedwongen 1) söndö duwengi.
2) a dë fëën bööböö. unconstrained.
ongeëvenaard soni an dë kuma hën möön. unequalled.
ongefortuneerd aan möni nasö gudu wan bëtë. without means.
ongegeneerd söndö manini; goofu. offhand; rough.
ongegrond di soni aan goon; a (fëëë) u sösö. unfounded.
ongehoorzaam an ta piki sëmbë buka. disobedient.
ongehuicheld na ganjan soni. unfeigned.
ongekend an pasa sö wan daka. unprecedented.
ongekunsteld na ganjan soni; söndö duwengi. unaffected.
ongeldig ganjan soni; na di bumbuu wan di dë. invalid.
ongeleerd an lei a siköö wan bëtë. unlearned.
ongelegen a toobi. inconvenient.
ongeletterd an lei a siköö wan bëtë. unlettered, ignorant.
ongelijk 1) de an dë di wan. unequal.
2) ja a' leti. wrong.
ongelimiteerd an o kaba möönsö. unlimited.
ongelofelijk a taanga fii piki taa tuu. incredible.
ongelovig an ta piki; an ta biibi. unbelieving.
ongeluk 1) te ja dë waiwai. unhappiness.
2) wan soni miti i; makei. accident.
ongelukkig 1) an dë waiwai. unhappy.
2) aan kölöku. unlucky.
ongelukkige makisama. wretch.
ongemak toobi soni. inconvenience, discomfort.
ongemanierd söndö manini; goofu. unmannerly.
ongemeen na hibiwan daka soni. uncommon.
ongemerkt söndö sëmbë si ën. unperceived.
ongemeubileerd (di wosu) dë hooo söndö soni nëën dendu. unfurnished.
ongemoeid soni an ta toobi ën. undisturbed.
ongenaakbaar ja tjika u dou nëën; a a' gaan fasi. unapproachable.
ongeneeslijk de an sabi kula fëën. incurable.
ongenoegen soni di sëmbë an lobi. displeasure.
ongeoefend a dë njunjun a di soni. untrained.
ongeoorloofd ja a' leti u du ën; an kai ku di wëti. unlawful, illicit.
ongeorganiseerd 1) an seeka a fesi.
2) an ta du soni a lö. unorganized.
ongepast an fiti u du. improper.
ongerechtigheid wogi i du. iniquity.
ongereed an dë kabakaba. unready.
ongeregeld 1) an seeka a fesi.
2) a ta du soni fanjanfanjan. irregular, disorderly.
ongerept an poi eti; a dë telutelu eti. intact, unspoilt.
ongerief a toobi u du. inconvenience.
ongerijmd wisiwasi soni. absurd.
ongerust an dë bööböö. uneasy, anxious.
ongeschikt 1) an kai. unsuitable.
2) an ta du di wooko bunu. inefficient.
ongeschoold an go a siköö; an lei na wan wooko. untrained; unskilled.
ongesteld 1) an dë bunu, a dë ku suwaki sëmbë. unwell.
2) a kisi ën futu. she is having her period.
ongetekend de an butëën në nëën. anonymous, unsigned.
ongeval 1) soni di miti i.
2) makei. accident.
ongeveer kuma sö. approximately.
ongeveinsd na ganjan soni; tuutuu soni. unfeigned.
ongevoelig aan tjalihati; aan fii. unfeeling, callous.
ongewend an guwenti ën. unaccustomed.
ongewenst de an këën, de an lobi ën. undesirable.
ongewerveld an a' bonu. invertebrate.
ongewild na ku mëni a du ën. unintentional.
ongewillig söndö a kë. unwilling.
ongewis de an sabi ee sö a dë; an dë seeki. uncertain.
ongezellig 1) an lobi sëmbë.
2) an suti da i. unsociable, cheerless.
ongezond 1) a sa suwaki i.
2) a dë suwakisuwaki. unhealthy.
ongezouten 1) aan satu. unsalted.
2) de an taki ën na anasi; de taki ën djuwaa. frank.
ongunstig 1) a sa tja wogi.
2) anbunu. unfavourable.
onguur 1) an suti. unsavory.
2) wogi; soni u fëëë. sinister.
onhandelbaar an sa tii; libi fëën taanga. unmanageable.
onhandig babaobabao; an sa' u tja sinkii; an sa' u du soni. clumsy, unhandy.
onhebbelijk a a' saanti; an a' manini. rude, offensive.
onheil wogi; gaan soni di miti i. evil, calamity.
onherkenbaar a tooka da i te ja sabi ën möön. unrecognizable.
onherroepelijk a tan sö, an sa puu möön. irrevocable.
onheuglijk gaanduwe. immemorial.
onheus saanti. discourteous.
onhoffelijk an a' manini. discourteous.
onhoorbaar an sa jei. inaudible.
onhoudbaar an sa tei. untenable.
onhygiënisch an dë limbolimbo, a sa suwaki i. unhygienic.
oninbaar ja o sa feni ën möön. irrecoverable.
onkenbaar ja sa sabi ën dou. unknowable.
onkies aan sen. indelicate.
onklaar 1) an limbo. not clear.
2) a booko; de an toona mbei ën baka eti. out of order.
onkosten möni i musu paka u wan soni. charges, expenses.
onkreukbaar 1) an ta futjufutju. wrinkleproof.
2) de an sa kisi ën a soni. unimpeachable.
onkruid dee uwii de ta nasi de an a' du. weeds.
onkuis söndö sen. unchaste.
onkundig an sa' soni. ignorance.
onkwetsbaar a lepi; de an sa kisi ën a soni. invulnerable.
onlangs djunsu aki. recently.
onledig a abi soni ta du. be engaged in.
onlogisch pakisei fëën ambunu fu di soni a fan dë. illogical.
onloochenbaar de an sa fia di soni dë. undeniable.
onmachtig söndö kaakiti. impotent.
onmatig 1) an sa maaka. immoderate.
2) a ta du soni te pasa maaka. immeasurable.
onmeedogend an abi tjalihati. ruthless, merciless.
onmens a hogi pasa sëmbë. brute.
onmerkbaar ja sa si ën. imperceptible.
onmetelijk gaan gindi soni; ja sa maakëën. immense.
onmiddellijk wantewante. immediate.
onmin libi u de an ta kai ku deseei. discord.
onmisbaar wan soni ee ja sa feni ën ja sa du di soni di i kë du; a guwenti i te ja sa fika söndö ën. indispensable.
onmogelijk an sa du; an sa pasa. impossible.
onmondig aan jaa fëën. underage.
onmuzikaal an fukë a kanda, an fukë a na wan u dee pëë soni kuma gitali, tutu u naki. unmusical.
onnadenkend an ta pakisei soni bunu. thoughtless.
onnauwkeurig an du fini; an fini. inaccurate.
onnavolgbaar na wan sëmbë sa djeesi ën a di soni. inimitable.
onnet an ta seekëën sinkii; söndö sen; fanafiti. untidy, improper.
onnodig an dë fanöudu soni. unnecessary.
onnozel a dë miii eti; an sa' soni a di së u wogi. innocent, gullible.
onnut aan du; aan na wan heepi. useless.
onofficieel de an du ën a lanti; an nama a wëti. unofficial.
onomwonden an ta kwei fan; an dë a tjubi. plain.
onooglijk an dë bunu u luku. unsightly.
onopgehelderd an ko a limbo möönsö. unexplained, unsolved.
onopgemaakt an seeka eti. unmade, undressed.
onopgemerkt sëmbë an si ën mëni. unnoticed.
onopgevoed an kiija bunu. illbred.
onophoudelijk an ta kaba möönsö. unceasing.
onoplettend an ta buta a soni; an ta haika. inattentive.
onoprecht ganjanganjan soni; i ta mbei taa sö i ta fii ma na tuu. insincere.
onopzettelijk na ku wogihati a du ën. unintentional.
onordelijk a dë fanjanfanjan. disorderly.
onoverkomelijk de an sa pasëën; ja sa wini ën. insurmountable.
onovertroffen de an wini ën wan daka; sëmbë an sa möön ën. unsurpassed.
onpartijdig a ta luku de tuu ku di wan wojo. impartial.
onpas na a' bunu juu; an ta kai. out of season.
onpraktisch an dë u de du ën. unpractical.
onraad wan hogi di sa miti i. danger.
onrecht wan soni de du di an kai. wrong, injustice.
onredelijk na ku bumbuu pakisei. unreasonable.
onroerend ja sa puu ën dë buta a oto kamian. immovable.
onrust hati fëën an dë bööböö. unrest.
ons 1) wan pei maaka u wegi soni. ounce.
2) u; wi. us.
3) di fuu; di fu wi. our.
onschadelijk an o du soni ku i. harmless.
onschatbaar ja sa konda fa a hia; ja sa konda fa a bumbuu tjika. invaluable.
onschendbaar an sa poi. inviolable.
onschuld 1) te ja du wogi.
2) te a saandi da bunu ku wogi eti.
3) wan soni di an du ku hogihati. innocence.
onsterfelijk an sa dëdë. immortal.
onstoffelijk 1) an dë wan soni i sa si ku wojo.
2) akaa soni. immaterial.
onstuimig a abi taanga fii; an sa tan pii. impetuous, turbulent.
ontaard a poi kaba a sösö; a ta lulu; a ko ta libi kuma mbeti. degenerate.
ontactisch an sa' u du soni wini sëmbë. tactless.
ontastbaar de an sa panjëën. intangible.
ontberen fuka u soni. lack.
ontbijt mamate njan. breakfast.
ontbinden lulu; lusu; booko. decompose, disband.
ontbloot pënëpënë. bare, naked.
ontboezemen dee soni bi dë a i hati, i tja de ko a döö. outpouring.
ontdaan a hati i te i fika piii. dismayed.
ontdekken si soni sëmbë an bi si wan daka; feni soni di bi dë tjubitjubi. discover.
ontdekker di sëmbë di si wan soni sëmbë an bi si wan daka. discoverer.
ontdekkingsreiziger di sëmbë nango ta luku andi ku andi dë a wan kamian. explorer.
ontduiken tjubi da wan soni; koti pasi dëën. evade.
onteigenen puu soni a di sëmbë di abi ën. expropriate.
ontelbaar de hia te ja tjika u konda de kaba. unnumerable.
onteren 1) poi në u sëmbë.
2) kisi mujëë feni. dishonour, rape.
onterven puu ën a di wini a bi o feni te i dëdë. disinherit.
ontevreden an tifeedi. discontented with.
ontfermen ta heepi sëmbë u di i a tjali hati fëën. pity on.
ontferming tjalihati. compassion.
ontfutselen fufuu a sö wan köni fasi u di sëmbë an sabi. pilfer.
ontgaan 1) fusi kumutu go. escape.
2) fëëkëtë. forget.
3) an ta ko limbo. not clear.
ontgelden kisi sitaafu fu wan soni. suffer consequences.
ontgoocheling wan soni hati i gaanfa biga na sö i bi mëni fëën. disillusion.
ontgroeien a göö pasëën. outgrow.
onthaal pizii de mbei da wan sëmbë. reception, treat.
onthand a toobi; a da i fuufei. inconvenienced.
ontheemde wan sëmbë dë a wan köndë na fëën köndë. displaced person.
ontheffen puu sëmbë a soni di a bi musu du. relieve from, exempt.
ontheiligen poi wëti fu apaiti soni. desecrate, profane.
onthoofden koti hedi puu. behead.
onthouden 1) niinga u da sëmbë soni. deny.
2) hoi soni a hedi. remember.
onthullen 1) puu tjubitjubi soni ko a döö. reveal.
2) wëi. dedicate.
onthutst a toobi i tee i ko dë piii. bewilderd.
ontijdig na di juu dë a bi musu pasa; juu fëën an dou. untimely, premature.
ontkennen fia taa ja du ën. deny.
ontketenen 1) puu soni a këti. unchain.
2) go du wan soni a gidjii fasi. launch (an attack).
ontkleden puu koosu a sinkii. undress.
ontknopen jabi könöpu; puu soni na ago. unbotton, unravel.
ontkomen fusi kumutu go. escape.
ontladen puu lai. unload.
ontlasten 1) puu soni a i hati konda da sëmbë tuu. unburden one's heart.
2) puu lai a sëmbë dëën. relieve someone of something.
ontlasting kaka. excrement.
ontleden 1) puu a pisipisi; koti pisipisi. dissect.
2) pakisei wan soni finifini wegi luku fa a de. analyse.
ontleedkunde di lei u fa sëmbë sinkii dë. anatomy.
ontlopen kule go fu wan soni hedi. avoid.
ontluiken jabi. expand.
ontmoedigen booko sëmbë saka. discourage.
ontmoeten miti. meet, come across.
ontnuchteren mbei sëmbë wojo ko limbo. disenchant.
ontoerekenbaar ja sa hakisi ën fa a dë faantwöutu a soni. irresponsible, of unsound mind.
ontploffen bai latja. explode.
ontplooien jabi soni di bi dë dobadoba. unfurl, unfold.
ontrieven toobi sëmbë a soni. inconvenience.
ontroering di fa i ta fii a i hati. emotion.
ontroostbaar ja sa kötö ën hati, ta dë kusumikusumi kodo. inconsolable.
ontrouw an ta hoi mati; an ta libi bunu ku sëmbë; ja sa futoou ën. unfaithful.
ontruimen kumutu a wan kamian go a otowan fu wan soni hedi. evacuate.
ontslaan puu sëmbë. discharge, lay off.
ontslag te de puu sëmbë a wan soni. discharge, dismissal.
ontslapen a dëdë. pass away.
ontsluieren puu koosu a wan tjubitjubi soni fu sëmbë si ën sabi. reveal.
ontsmetten wasi soni ku deesi fu suwaki an sa ko a sëmbë. disinfect.
ontsnappen fusi kumutu a wan kamian go. escape.
ontspannen 1) ta böö ta kisi sinkii. relax.
2) ta gbökö. loosen.
ontspinnen kumutu a di dë go a wan oto soni. lead to.
ontsporen 1) djombo kumutu a di talan pasi. be derailed.
2) kumutu a di bunu pasi.
ontstaan di ka wan soni kumutu. origin.
ontsteken 1) sëndë, mbei faja. turn on.
2) da faja a soni u du. inflame.
3) ko kasikaasi. become infected.
ontsteking wan soni ko hogi te a mbei boiwata. infection.
ontstellen ta panta. alarm.
ontstemd 1) an kai suti ku dee oto. out of tune.
2) an suti da i seei. upsettings.
ontstichten du wan soni ku wan sëmbë di a tei fu wogi; misi sëmbë. offend.
ontstoken luku 'ontsteken'.
onttrekken kumutu a soni. withdraw from.
ontucht wogi libi a di së u manu ku mujëë. fornication.
ontvangen kisi. receive.
ontvangenis tei bëë. conception.
ontvangstbewijs pampia ta lei taa i kisi wan soni. receipt.
ontvankelijk a mbei fu sö wan soni ta-kisi ën hesi. susceptible.
ontveinzen tjubi; du a wan fasi fu sëmbë an sabi. disguise.
ontvoeren fufuu sëmbë tja go. kidnap.
ontvouwen 1) jabi wan dobadoba soni. unfold.
2) puu soni finifini da sëmbë.
ontvreemden fufuu. steal.
ontwaren ko si wan soni; ko fusutan wan soni. perceive, discern.
ontwennen puu sëmbë a soni tefa a disëën. wean from, lose habit of.
ontwerp 1) soni de taki buta. project, design.
2) pampia de mbei u di soni de kë du. draft.
3) wëti de buta. bill.
ontwijden poi wan soni dë ku wëti. desecrate.
ontwijken koti pasi da sëmbë ee nasö soni fii ku ën an miti. dodge, evade.
ontwikkelen 1) wasi (footoo).
2) hopo wooko a wan kamian fu tjëën go a fesi. develop.
3) te soni ta tooka nango fesi. evolve.
ontworstelen hai soni puu a sëmbë ku taanga; hai i seei puu a wan makiti. wrest from.
ontzag lesipeki. respect, awe.
ontzeggen fia wan soni taa na tuu. deny.
ontzenuwen 1) booko sëmbë sinkii te aan kaakiti möön. unnerve.
2) fia ku sëmbë te a si taa di soni di a taki dë na tuu. refute.
ontzettend 1) a dë gaan wogi soni. dreadful.
2) gaanfa. very.
ontzield an dë ku libi; aan akaa. inanimate.
ontzien 1) lesipeki. respect.
2) puu sëmbë öfu soni fu wan wogi an pasa ku ën. spare.
3) pindja soni. be stingy.
ontzind fusutan fëën kaba. frantic.
onuitgemaakt de an taki ën fiti eti. undecided.
onuitsprekelijk an sa taki. unspeakable.
onuitstaanbaar an sa tja. insufferable.
onuitwisbaar an sa puu. indelible.
onvast an dë gingi. unsteady; unsettled.
onverantwoordelijk 1) ja sa butëën nëën hedi.
2) ja sa dëën leti a di soni dë möönsö. not responsible, inexcusable.
onverbeterlijk an sa ko bunu möönsö. incorrigible.
onverbloemd 1) de an mëni ën möön fa a dë. unexaggerated.
2) gbelen fa a dë. plain.
onverdroten an ta wei möönsö. indefatigable.
onvergeeflijk de an sa puu sen dëën fu di soni di a du. unpardonable.
onvergelijkelijk aan pei. incomparable.
onverhoeds te fii sabi nöö a pasa. unexpected.
onverholen 1) an dë tjubitjubi soni. unconcealed.
2) an tjubi ën u taki. candidly.
onverhoopt 1) te fa a sabi hën a pasa. unexpected.
2) na sö i bi kë. undesired.
onverkwikkelijk an suti. distasteful.
onverlaat wogisëmbëma. wretch, brute.
onvermeld de an taki ën. unmentioned.
onvermijdelijk ja sa tapëën te an pasa. inevitable.
onvermoed de an sinti ën seei. unsuspected.
onvermogen an sa du di soni. impotence, incapacity.
onvermurwbaar i sa biinga ku ën te i wei, an o bia möönsö. inexorable.
onversaagd an ta lasi hati a di soni a ta du. undaunted.
onverschillig aan toobi ku soni. indifferent.
onversneden lalalala; gbelengbelen. undiluted.
onverstoorbaar soni an ta toobi ën. imperturbable.
onvertogen an dë fanöudu; an kai. improper.
onvervaard söndö fëëë. undaunted.
onvervreemdbaar ja sa puu ën nëën. inalienable.
onverwacht de an bi mëni ën fa a pasa. unexpected.
onverwijld wantewante. immediate.
onvolprezen ja sa gafëën tjika. unsurpassed.
onvoltooid de an kabëën eti. unfinished.
onvoordelig aan wini. unprofitable.
onvoorzien ja bi sabi so taa sö a o pasa. unforeseen.
onvriendelijk an lo' sëmbë. unfriendly.
onvruchtbaar 1) an ta pai. barren.
2) aan wini; aan heepi. unprofitable.
onwaarachtig a ta mbei taa sö ma na sö; na tuutuu soni. insincere.
onwaardig an bunu tjikëën; an fiti ën. unworthy.
onweer gaan tjuba ku ventu, gaangadu ta bai, liba ta koti faja. thunderstorm.
onweersbeestje libilibi soni u tjuba ten. midge.
onweerstaanbaar ja sa ningëën. irresistible.
onwel an ta fii bunu. unwell.
onwelkom de an këën. unwelcome.
onwelwillend an ta kë heepi a soni; an ta puu sëmbë a fuka. uncooperative, unkind.
onwennig an guenti ën. unaccustomed.
onweren gaangadu ta bai, liba ta koti faja. thunder.
onwetend söndö sabi. ignorant.
onwettig an kai ku di wëti. unlawful.
onwillekeurig a ko a i hën i du ën, na kë i kë. involuntary.
onwillig söndö i kë. unwilling.
onwrikbaar a dë gingi, an sa bia. immovable, unshakable.
onyx wan pei hansë sitonu de ta mbei soni ku ën. onyx.
onzedelijk poipoi soni; aan sen; an fiti u sëmbë du; an fiti fii luku. immoral, obscene.
onzelfzuchtig a a' mëni u sëmbë; na hën seei nöö a ta mëni. unselfish.
onze-lieve-heersbeestje kakazege. ladybug.
onzichtbaar an dë u si. invisible.
onzijdig an nama ku na wan së, a dë a mindi. neutral.
onzin sösö fan; di fan aan hedi fii fusutëën. nonsense.
ooft fuuta. fruit.
oog wojo. eye.
oogappel 1) wojo sii. pupil of eye.
2) lobi soni fii. apple of one's eye.
oogarts wojo data. oculist.
ooggetuige sëmbë di si di soni ku ën seei wojo. eyewitness.
ooghaar wojokokoo puuma. eyelash.
ooglid wojokokoo. eyelid.
oogluikend mbei kuma ja si ën. ignore.
oogmerk di soni di i ta biinga da. goal.
oogpunt di fa i ta si di soni. point of view.
oogslag luku valao puu wojo. look, glance.
oogst lepi ten u soni; koti ten. harvest.
oogsten i ta puu njanjan a goon (koti alisi, diki pinda). reap, harvest.
oogtand dagu tanda. eyetooth.
oogverblindend a ta sëndë ta booko sëmbë wojo. dazzling.
ooi mujëë sikapu. ewe.
ooievaar wan fou kuma andole. stork.
ooit wan daka. ever.
ook hën tu. also.
oom tio; i mama baa ku i tata baa. uncle.
oor jesi. ear, handle.
oorarts jesidata. eardoctor.
oorbaar a fiti. proper.
oorbel jesilinga. earring.
oord kamian. region.
oordeel 1) kuutu. judgement.
2) di fa i pakisei u wan soni nasö wan sëmbë. opinion.
oorknopje wan pei jesilinga. earring.
oorkonde 1) wan apaiti pampia de mbei u da i fu di i bi du wan soni.
2) wan apaiti pampia de mbei u piki taa sö di wooko musu wooko. charter.
oorlel jesibuka; di pëkëpëkë fii jesi. earlobe.
oorlijder sëmbë di abi jesi siki. ear patient.
oorlof adjoisi. leave, farewell.
oorlog gaan feti. war.
oorsprong ka a kumutu; bigi u wan soni. origin, source.
oorspronkelijk di fosu wan. original.
oorveeg kalapu. box on the ear.
oorzaak di soni mbei wan soni ko sö. cause, origin.
oost di së u sonu kumutu. east.
oostelijk a dë u di së u sonu kumutu. eastern.
oosten a sonukumutu së. east.
Oostenrijk wan köndë zuntu ku Holanzi. Austria.
oostenwind wan ventu kumutu a sonu kumutu së. east wind.
ootmoed sakafasi. humility.
ootmoedig a a' sakafasi; an ta buta sëmbë nëën basu. humble.
op 1) a liba. upon.
2) a kaba këëë. finished.
opa womi avo. granpa.
opaal wan pei hanse sitonu, de ta bisi soni ku ën. opal.
opbaren ta paaja wanlö soni jabi. lay out.
opbellen bëli wan sëmbë. ring up.
opbeuren ganjan sëmbë be aan tjali möön. cheer up.
opbiechten taki dee hogi i du da sëmbë. confess.
opbieden i ta hopo i möni fii möön hei möön otowan, fii feni di soni bai. outbid.
opbinden tai. bind.
opblazen 1) böö ventu a wan soni fa a ko bigi. blow up.
2) fatu soni. exaggerate.
opbloeien toona hopo wan soni baka di de bi disa. revive.
opbod 1) te de ko dë makandi ko ta kai di möni peipei fu de bai soni a wan sëmbë. auction.
2) di möön hei möni de kai da wan soni. outbidding.
opbouw 1) di mbei u wan wosu nasö oto soni. building.
2) te de biinga da wan soni fa a ko a fesi. development.
opbouwen mbei wan soni ko a fesi. build up.
opbranden tjuma gbegede. burn down.
opbreken 1) poi lobi, paati. break up.
2) paaja kumutu a wan kamian. strike camp.
opbrengen 1) tja ko. bring in, yield.
2) paka. pay.
opdagen te fii kë si a ko dou. turn up.
opdat fu di. that, in order that.
opdirken ta bisi te i kaba këëë fu de si i gafa. dress up.
opdissen 1) seeka njanjan buta da sëmbë. serve up.
2) konda. tell.
opdoeken booko kumutu; foloisi kumutu. clear out.
opdoemen te fii si hën wan gaan soni ta ko. loom up.
opdoen 1) kisi. acquire.
2) seeka kaba. finish off.
3) seeka buta. arrange.
opdracht 1) i dë nëën ku hii i hati. dedication.
2) di soni de buta a i maun fii du. charge.
3) di soni i taki da wan sëmbë fa a du. instruction.
opdragen 1) dë nëën ku hii i hati. dedicate.
2) buta soni a sëmbë maun. charge.
3) taki da wan sëmbë fa a musu du. instruct.
opdreunen ta fan nango kodo. rattle off, drone.
opdrogen dëë wan soni; ta dëë. dry up.
opdruk wan soni de sitampu buta a wan oto soni liba. overprint.
OPEC, Opec wan feleniki u dee köndë ta abi kasolie ta sei da oto köndë. OPEC. Var.: Organization of Petroleum Exporting Countries.
opeen makandi; oto a oto liba. together, one upon another.
opeens te fii mëni. all at once, suddenly.
opeisbaar i sa go tei ën. claimable.
opeisen taki da wan sëmbë be a da i wan soni. claim, demand.
open 1) jabijabi. open.
2) sëmbë an dë nëën a di mindi. vacant.
openbaar a dë fu lanti. public.
openbaarheid te de paaja buka; te de mbei poopokanda; te de mbei somëni pampia ta paaja fu sëmbë musu sabi wan soni. publicity.
openbaren mbei sëmbë ko sabi soni. reveal.
Openbaring di lasiti buku u Gadu Buku. Revelation.
opendoen jabi. open.
openen jabi. open.
openhartig a dë hopo; an ta tjubi soni. frank.
openheid an ta hoi soni a baka. openness.
opening dööbuka; baaku buka. opening.
openlijk a dë a lanti, an dë tjubitjubi. open, public.
openlucht a döö. openair.
openspalken jabi gbadjaa. open wide.
openstellen 1) jabi.
2) jabi da lanti. open, throw open to the public.
op-en-top lalalala; hii ën tuu. every inch.
opera wan pei pëë ku kanda. opera.
operateur 1) di sëmbë di ta wooko di soni. operator.
2) wan pei data ta opalasi sëmbë.
operatie opalasi. operation.
operatief a nama a opolasi. surgical.
operazanger(es) wan kandama ta kanda a di pëë de kai öoperaö. operasinger.
opereren 1) koti sëmbë jabi.
2) wooko wan masini. operate.
operette wan pikiwan u di pëë de kai öoperaö. operetta.
opeten njan kaba. eat up.
opfokken kiija mbeti. breed.
opfrissen wasi; bodja; seeka sinkii fii kisi i seei baka. refresh, freshen up.
opgaan 1) subi go a liba.
2) (sonu) ta kumutu. rise.
3) ta kaba. finish off.
4) de nëën gaanfa. taken up with.
opgave 1) di pampia de o da i fii musu sabi u wan soni. statement.
2) soni de da i fii du. task.
opgeblazen 1) soisoi; soopusoopu. swollen.
2) a ta suku hei, a a' gaan fasi. arrogant.
opgeruimd 1) a dë seekaseeka. orderful.
2) a dë waiwai. cheerful.
opgesmukt a bisi te an kai. gaudy.
opgetogen a suti da i teee. enchanted.
opgeven 1) disa wan soni. abandon.
2) lasi hati. give up.
3) taki. tell.
4) buta i në. register.
5) da. give.
6) hopo da. lift up.
7) balaki; tunta. vomit; spit.
opgewekt waiwai. cheerful.
opgewonden hati fëën ta-wai; hedi fëën jabi. excited.
opgezet a dë soisoi. swollen.
opgraven diki puu a goon. unearth.
ophaalbrug booki di de ta hopo ta saka ku këti. drawbridge.
ophakken njan buka. brag.
ophakker njanbukama. braggart.
ophanden a dë zuntuzuntu. at hand.
opheffen 1) hopo a liba. raise.
2) tapa; disa. close; abolish.
ophelderen 1) fan ku sëmbë te de ko fusutan. clear up.
2) mbei a ko möön limbo. brighten.
ophemelen gafa gaanfa. extol.
ophitsen da faja a soni. incite.
ophouden 1) disa. stop.
2) hoi ufö. keep on.
3) tapa sëmbë a soni. interupt.
4) hoi a liba; hopo soni go a liba. hold up; lift up.
opinie di fa i pakisei u wan soni. opinion.
opium wan deesi de ta tei u gbi sinkii fu de an fii pen, a ta poi fusutan tu. opium.
opkikkeren kisi i seei hafu. regain strength.
opklaren mbei a ko limbo; fan ku sëmbë te de ko fusutan. clear up.
opklauteren subi ku maun ku futu. clamber up.
opklimmen subi go a liba. climb up, rise.
opkomst 1) di seti u soni. establishment.
2) fa de ko hia tjika a di sondi. attendance.
opkopen ta bai wan soni fa a kaba. buy up.
opkrikken hopo wan hebi soni tja go a liba ku felu. jack up.
opkweken kiija. raise.
opkwikken 1) bodja; wasi; lo' wata a sinkii.
2) da wan piki kaakiti. refresh.
oplaaien di faja weki kisi vemm go a liba. blaze up.
oplappen lapu soni. patch up.
opleggen 1) buta soni a sëmbë liba. lay on.
2) tjubi soni a liba. lay up.
oplegger wan wagi de ta hai a di otowan baka. trailer.
opleiding di lei di i kisi. training.
opletten buta pakisei a wan soni bunu. pay attention.
opleven toona weki. revive.
opleveren 1) ko abi njanjan; tja ko. produce.
2) tja go dëën. deliver.
oplezen lesi taanga fu de jei. read aloud.
oplichten 1) hopo soni. lift.
2) ganjan sëmbë tei soni fëën; fufuu. swindle.
3) ko möön limbo. become lighter.
oplichter ganjanmasëmbëma. fraud.
oploop 1) hia sëmbë ta ko makandi. crowd.
2) te de ta mbei wajawaja ta du soni. demonstration.
oplosbaar 1) a sa jö. soluble.
2) a sa seeka. solvable.
oplossen 1) jö. dissolve.
2) mbei sömu.
3) seeka. solve.
oplossing 1) di fa di soni seeka. solution.
2) di fa u mbei di sömu.
opluchten 1) mbei wan soni ko fukë.
2) kisi böö hafu. relieve.
opm. wan soni de taki fëën. obs. Var.: opmerking.
opmaken 1) njan kaba. use up, eat.
2) seeka bunu; bisi. dress, garnish.
3) leiki. compute.
opmerkelijk i ta mëni ën wantewante; a dë oto fa. striking.
opmerking wan soni i taki. remark.
opmeten maaka; luku soni fa a dë. measure, survey.
opmonteren mbei a ko waiwai. cheer up.
opname soni di i hai tei. recording; acquisition.
opnemen 1) hai tei a teipi. record.
2) tei soni. take.
3) tei sëmbë fii ku ën ta du soni. take into partnership.
opnieuw baka; möön. again.
opnoemen kai soni baka na baka; taki wan soni. name, mention; say.
opoe gaandi mama; mujëë avo fii. granny.
oppas sëmbë di ta luku miii öfu gaan sëmbë da i ufö. (baby) sitter.
oppassen 1) bisi luku. try on.
2) mëni soni da oto sëmbë. take care of.
3) mëni i seepi a di libi. behave well.
oppassend a ta mëni hën seei bunu a di libi. steady.
oppasser wan sëmbë di ta luku soni da sëmbë; wan sëmbë di ta luku sikima a hatiwosu. orderly.
oppermachtig a dë a hii soni nasö sëmbë liba. supreme.
opperste di möön hei wan. uppermost, supreme.
oppervlak di liba u wan soni; döösë u soni. surface.
oppervlakkig an ta kisi goon; an du ku ën hati; an du finifini. superficial.
opponent sëmbë di i ku ën ta fia a wan soni. opponent.
opponeren taki taku u sëmbë; biinga u tapa wooko. oppose.
opportunist wan sëmbë te a si wan njunjun soni sa tjëën go a fesi, nasö wan soni di sa hai sëmbë ko nëën, nöö a dë nëën kaa. opportunist.
opportuun okasi; pasi i feni u du wan soni. opportune.
opposant sëmbë di i ku ën ta fia a wan soni. opponent.
oppositie 1) sëmbë u di oto së.
2) dee sëmbë de an lobi fa de ta tii. opposition.
opraken ta kaba. run out.
oprecht na ganjan; a ta du soni ku hii ën hati. sincere.
opredderen seeka. tidy up, straighten.
oprichten hopo wan soni. set up, erect.
oprichter di sëmbë di hopo wan soni (paatëi, fëlëniki, siköö, wooko). founder.
oprispen booko gëë. burp; belch.
oprit 1) pasi u lëi go a liba.
2) te i ta lëi go a liba. approach, ramp.
oproep te de manda kai i. summons.
oproer hopo gidigidi ta du soni a di köndë; hopo biinga u puu dee hedima. uproar, rebellion.
oproerig gidigidi fasi; a ta kai feti ko. riotous.
opruien buta faja a sëmbë. incite.
opruier sëmbë di ta buta de u de du hogi. agitator.
opruimen seeka fa an dë fanjanfanjan möön. clear up.
opschieten biinga. hurry.
opschik bisi u soni. finery, frills.
opschorten buta a wan oto daka. postpone.
opschrift 1) soni de sikifi buta a wan soni.
2) di fa de kai di soni. inscription.
opschrijven sikifi buta. write down.
opschudding 1) wajawaja. commotion.
2) seki. shaking.
opschuiven 1) pusa go a fesi. move up.
2) buta a wan oto ten. postpone.
opsieren mbei a ko hanse. adorn, embellish.
opslaan 1) jabi (buku). open (book).
2) tjubi soni. store.
3) hopo. set up.
opslag 1) te i hopo wojo luku. glance.
2) dobadoba buka u hempi maun ee nasö buuku. cuff.
3) dobadoba buka u hempi gangaa. facing.
4) buta möni a liba da wookoma. raise wages.
5) tja gudu go tjubi. storage.
opsmuk dee soni i ta buta fu wan soni musu hansë. finery.
opsmukken ta bisi hanse. dress up.
opsnijden njan buka. boast.
opsnij(d)er njan bukama. boaster.
opsnuiven hai a nusu. sniff, inhale.
opsommen 1) konda baka na baka. enumerate.
2) hopo gidjii. uprising.
opstandeling te de hopo puu dee tiima a de liba. revolution.
opstandig gidigidi fasi. rebellious.
opstanding di hopo a dëdë. resurrection.
opstel wan pampia i o mbei fu wan soni di i mëni. essay, paper.
opstellen mbei pampia fu wan soni. draw up, draft.
opsteller di sëmbë di mbei di biifi u wan soni i kë du. drafter.
opstijven mbei a ko taanga; mbei a ko degidegi. set.
opstoken 1) zunta faja. poke up fire.
2) da faja be di soni ko wajawaja. incite.
opstrijken 1) seeka soni. arrange.
2) tiiki. iron.
3) hai ko a i. gather.
opstuiven gandji du soni te a bigi. flare up at; fly off the handle.
optassen 1) buta a hipi. stack.
2) buta a sëmbë gangaa. load on someone.
optekenen sikifi wan soni fu ja fëëkëtëën. note down.
optellen leiki; taki baka na baka. add up.
opteren 1) njan te a kaba. spend, use up.
2) tei di i kë. opt for.
opticiën sëmbë di ta mbei beei. optician.
optiek a nama a di wojo fii. optic.
optimisme i ta luku di bunu së u soni. optimism.
optimist wan sëmbë di ta luku di bunu së u soni. optimist.
optisch a nama ku fa i wojo ta si soni. optical.
optocht sëmbë ta waka gililii. procession.
optreden 1) te i o ko du di soni fii awaa u de si nasö u de jei.
2) du soni. make an appearance.
optrommelen kai sëmbë ko makandi. call together.
optuigen ta seeka soni fii waka nëën. rig (a ship), harness (a horse).
opvallend 1) a dë wan soni i ta si wantewante. striking.
2) kai ko a basu. fall.
opvarenden dee sëmbë dee dë a di boto nasö sipi. passengers and crew.
opvijzelen ta hopo hebi soni ku soni. jack up; pry up.
opvliegend a ta wogi hesihesi. short tempered.
opvoeden 1) kiija. bring up.
2) lei a siköö. educate.
opvoeder 1) sëmbë di ta kiija i.
2) sëmbë di lei i a siköö. educator.
opvoedkunde di lei fu fa i musu kiija miii ee nasö fa i musu lei sëmbë. pedagogy.
opvoering di fa i pëë wan soni a lanti fesi. performance.
opvolgen ko a wan sëmbë kamian. succeed.
opvolger sëmbë di ko a di otowan kamian. successor.
opvorderen taki da wan sëmbë taa a musu da i wan soni. claim.
opvrolijken mbei sëmbë ko wai. cheer up.
opvullen lai wan soni te a fuu pöö. fill up.
opwaarts a liba; a libasë. upward.
opwachten luku wan sëmbë fa a ko. wait for, waylay.
opwarmen toona këndë möön. warm up.
opwekken weki sëmbë. awake, stimulate.
opwelling te soni ko a i, i kë du ën wante. impulse.
opzegbaar 1) a sa kaba. terminable.
2) i sa pakëën tei. redeemable.
opzeggen 1) taki wan soni di i bi lei. recite.
2) puu i seei a wan soni. withdraw.
3) taki. tell.
opzet 1) ku mëni. intention.
2) seti buta. set up.
opzetten 1) seeka; seti. set up.
2) bisi soni. put on.
3) soi. swell up.
opzicht taki di i abi fu wan soni ee nasö a sëmbë liba. supervision.
opzichtig a bisi te poi; a ta du soni gaanfa poi u sëmbë musu mëni ën. gaudy, showy.
opzichtzelfstaand apaiti. different.
opzien 1) luku go a liba. look up.
2) foondo. sensation.
opzienbarend a dë foondo soni, hii sëmbë ta taki ën. sensational.
opziener sëmbë di dë basi ta luku wan wooko. inspector.
opzouten satu soni fu an poi; seeka soni ku azin wata fu an poi. preserve.
orakel fan u gadu; di kamian ka i o jei fa wan gadu sa fan. oracle.
orangoetan wan mbeti u liba, a dë bë sö. orangutan.
oranje foufatu. orange.
Oranjehuis di famii u dee könu u Holanzi köndë. house of Orange.
oranjerie kendi wosu ka de ta kiija uwii soni nasö folo. greenhouse.
oratie wan soni de fan da hia sëmbë. oration.
orator wan sëmbë sa u fan ku lanti. orator.
oratorium wan langa kanda di sömeni sëmbë ta-kanda. oratorio.
orchidee wan lö pei folo ta nasi a pau sinkii. orchid.
orde 1) di fa soni musu dë fu an dë fanjanfanjan. order.
2) di fa de paati libilibi soni buta a lö. genus.
ordelievend 1) a lobi seekaseeka soni. orderly.
2) a ta hoi di wëti. law-abiding.
ordelijk a di fa; a dë seekaseeka. orderly.
ordenen 1) seeka buta. order.
2) buta sëmbë fa a ko domini. ordain.
ordentelijk a dë bunu; a ta libi bunu. decent, fair.
order di soni de manda i fii du. order, command.
ordeteken wan nobu de da i fii ta bisi fu wan bunu soni di i du. decoration.
ordinair koonu; na apaiti soni. common.
ordonnans di sëmbë di ta tja buka ta paaja dee wëti. orderly.
ordonnantie wëti de buta. ordinance.
ordonneren 1) buta wëti. order.
2) buta sëmbë fa a ko domini. ordain.
oreren ta taki wan soni nango nöömö. hold forth.
orgaan 1) dee soni a i sinkii dendu ta mbei i ta libi; dee hati, fuköfukö, tiipa sö. organ.
2) kolanti; pampia de ta paati. newspaper.
organisatie 1) sëmbë ta wooko di wan wooko, nöö de abi de basi ta tii di wooko.
2) di fa de ta tii ën. organization.
organisator wan sëmbë di sa fa u hopo soni seeka. organizer.
organisch a nama a soni fii sinkii; a nama a libilibi soni; a nama a uwii soni. organic.
organiseren seeka; seeka a fesi. organize.
organist di sëmbë di ta pëë di soni de kai `orgel'. organist.
orgel wan pei soni u pëë kuma gaan amonika. organ.
orgie te de ta bebe soni ta du soni wajawaja. orgy.
Oriënt dee köndë a di së u sonu kumutu: dee China , Indië, Japan sö. Orient.
oriëntatie di lei u fa i musu du wan soni. orientation.
oriënteren, zich 1) ko si te ka i dë. get one's bearings.
2) ko guwenti. orient oneself.
originaliteit a sa u seti soni di sëmbë an du wan daka; nëën soni ta kumutu. originality.
origine ka wan soni kumutu. origin.
origineel di fosuwan u soni. original.
orkaan wan gaan ventu ta kumutu a di ze ta booko wosu ta kii sëmbë. hurricane.
orkest wanlö pokuma ta pëë makandi, ma tutu an dë hia nëën kuma dee gitali de ta pëë ku papai. orchestra.
orkestratie di fa dee pëëma ta pëë di poku. orchestration.
ornaat apaiti bisi fu bisi da wan soni. formal clothing.
ornament soni i tuwë a sinkii; bisi u soni. ornament.
ornithologie di lei u fou. ornithology.
ornitholoog wan sëmbë di sa soni u fou. ornithologist.
orthodox a ta hoi di wëti u di biibi fëën dou. orthodox.
orthografie di fa de ta sikifi di töngö dë. orthography.
orthopedie de ta kula wan kamian fii sinkii di bi booko. orthopedics.
os womi kau. ox.
osmose wan bodje fasi fa wata soni ta pasa sinkii u soni go a dendu. osmosis.
ossehaas wan kau pisi söndö bonu. fillet of beef.
ostentatief a du ën gaanfa u sëmbë si ën. ostentatious.
OT/O.T. di fosu pisi u Gadu Buku te de paati ën a tu gaan pisi. Old Testament. Var.: Oude Testament.
otter awaapuja. otter.
oubollig a ta lafu sösö soni. raw humor.
oud gaandi; awoo. old.
oudachtig a gaandi. elderly.
oudbakken 1) awoo bakabaka soni.
2) an dë njunjun möön. stale.
oudejaar di lasiti daka u di jaa. New Year's Eve.
ouder 1) di möön gaandi wan. older.
2) di sëmbë di pai i. parent.
ouderdom gaanditen. old age.
ouderhuis di wosu fii mama ku i tata. parental home.
ouderling hedima. elder.
ouders i mama ku i tata. parents.
ouderwets fesiten soni. oldfashioned.
oudgast wan sëmbë u Europa di libi longi a Indië a di juu dee Europa sëmbë ta tii Indië. old colonial.
oudgediende awoo sodati; wan sëmbë di dë longi a di soni. veteran.
oudheid fosuten; di fa wan soni gaandi. antiquity.
oudheidkunde di lei u fosuten soni. archaeology.
oudje gaandigaandi sëmbë. old man or woman.
oudoom di tio fii mama nasö i tata; di tata baaa fii mama nasö i tata. greatuncle.
oudroest dee felu pisi dee fika. scrap iron.
oudste di möön gaandi wan. oldest.
oudstrijder wan sëmbë bi feti a di awoo feti ten. veteren.
oudtijds a fosuten. in olden times.
outaar luku `altaar'.
outillage dee soni ku de de ta wooko. equipment.
outilleren pii dee soni buta dee ku de i ta wooko. equip.
outsider bakaa; döösë sëmbë; wan sëmbë an dë a dee otowan dendu. outsider.
ouverture di seti u pëë ufö de go a di mama fëën. overture.
ouvreuse wan mujëë sëmbë ta lei i ka fii sindo a kinowosu. usherette.
ouwel wan finu kuku ta djei busukutu. wafer.
ouwelijk a dë gaandigaandi sö. oldish, elderly.
ovaal a dë logoo kuma obo. oval.
ovatie te de ta naki maun ta du soni fii si taa di soni di i du kai ku de. ovation.
oven önfu; faja kamian u kendi wosu. oven, furnace.
over 1) a baka (wan wiki). over.
2) aba ku aba. opposite.
overal a hii kamian. everywhere.
overbekend hii sëmbë sabi ën. generally known.
overbelasten da lai te an sa tjëën. overburden.
overbevolkt hia sëmbë sai dë poi. overpopulated, congested.
overblijfsel di soni di fika. remainder.
overbluft a bigi da i te i dë pii, ja sa fan möön. dumbfounded.
overbodig an dë gaan fanöudu soni. superfluous.
overboord puu a sipi djulu kai a wata; boi maasi. overboard.
overbrieven konda soni; lëgëdë. repeat.
overcompleet a hia pasa. surplus.
overdaad du ën pasa maaka. excess.
overdadig a du ën pasa maaka. excessive.
overdag a didia. during the day.
overdenken pakisei wan soni. consider.
overdoen 1) du wan soni baka. do over again.
2) sei. sell.
overdracht tei wan soni a wan sëmbë buta da di otowan; puu a wan kamian buta a di otowan. transfer.
overdreven gaanfa poi. exaggerated, gushing.
overdruk 1) toona mbei di pampia möön. overprint.
2) di wooko hia da i poi. too busy.
3) de toona mbei ën a di otowan liba. overprint.
overeenbrengen mbei moiti ta seeka tefa de ko a di wan. reconcile.
overeenkomst kai a di wan. agreement.
overeenstemming fiti buka. agreement.
overeind a dë a pë. upright, on end.
overeten njan hia poi. overeat.
overgaan 1) aba go. cross over.
2) pasa, kaba; de disëën. blow over.
overgeven 1) da sëmbë soni ma na ku kë. hand over.
2) balaki. vomit.
overgevoelig hii soni ta hati i poi. oversensitive.
overgrootmoeder togbo (mujëë). greatgrandmother.
overgrootvader togbo (womi). greatgrandfather.
overhaasten biinga hesihesi poi. hurry.
overhalen 1) hai. pull.
2) koti wata ku sëmbë ta-aba lio. ferry over.
3) fan ku wan sëmbë tefa a bia ko a di së fii. persuade.
overhand a taanpu möön taanga. overhand.
overhandigen tëndë da wan oto sëmbë. hand over.
overhebben abi eti. have something left.
overheen nëën liba. over, across.
overheersen taki a di otowan liba; ko hedima u di fan. dominate, predominate.
overheid lanti. government.
overhemd hëmpi. shirt.
overhevelen puu tja go buta a oto soni; hai ku salangi. transfer, siphon.
overhouden hoi di fika. keep.
overig di fika. remaining.
overijlen a ta du soni hesi poi. rush things.
overjas degi jasi de ta bisi u tapa kötö. overcoat.
overkant oto banda. opposite side.
overkijken 1) luku ën baka ee a bunu.
2) luku pasa. look over.
overkomen pasa. happen.
overladen 1) a lai poi. overload.
2) puu lai a boto buta a otowan. transfer.
overland a waka a tela. by land.
overlaten disa. leave.
overleden a dëdë. deceased.
overleg wegi luku. deliberation.
overleggen pakisei; wegi luku; taki wan soni ku sëmbë fu un kisi köni fëën. consider, deliberate.
overleven fika ku libi. survive.
overlevende di sëmbë di fika ku libi. surviver.
overlevering wan soni de ta leefi da dee bakawan u de ta du nöömö; guwenti. tradition.
overlijden dëdë. die, death.
overloop 1) te de ko dou a di köndë dë; tjökö. landing.
2) a fuu te a ta kai wöö. overflow.
overlopen 1) fuu pöö kai a goon. brim over.
2) kumutu a wan go a otowan. defect.
3) waka pasa a wan soni liba. go over.
overloper könkuma. renegade, turncoat.
overmaat pasa maaka. excess.
overmacht de hia poi, ja sa wini de; a a' kaakiti da i poi. superior force.
overmaken 1) toona mbei baka. do over again.
2) puu wan soni buta a di otowan. transfer.
overmannen wini sëmbë ku di taanga fii. overpower.
overmatig pasa maaka. excessive.
overmeesteren wini buta a i basu. overpower.
overmoedig 1) a ta du soni hesi poi söndö pakisei, an ta fëëë soni. rash.
2) gaan fasi. proud.
overmorgen oto amanjan. the day after tomorrow.
overnachten fika duumi a wan kamian. stay the night.
overnemen tei di soni u di otowan ko fii; bai tei. take over.
overreden fan ku sëmbë te a bia ko a di së fii. persuade.
overschaduwen 1) a kötö hii oto soni.
2) a ta mbei hii oto soni ko dungu.
3) a ta mbei ja ta mëni oto soni möön leki hën. overshadow, eclipse.
overschatten fatu di soni; kai soni möön gaanfa möön fa a dë. overrate.
overschot di fika. remainder.
overschrijden a pasa maaka. cross, exceed.
overspannen 1) aba wan kamian. span.
2) te i dë sipansipan poi, ja sa tii i seei möön. overwrought.
overspel duumi ku oto sëmbë mujëë nasö manu. adultery.
overste 1) sodati hedima. lieutenant-colonel.
2) hedima u wan apaiti kamian ka Lomusu keiki paiti nasö mazo ta dë. prior, prioress.
oversteken aba. cross.
overstelpen 1) lai poi. overload.
2) ko a i liba poi. overwhelm.
overstroming gaan wata; biibii; te wata ko ka i ta dë. flood.
overtreden poi wëti. offend against.
overtreder sëmbë di poi wëti. offender.
overtreffen a möön hia möön fa a bi musu dë. exceed.
overtuigen mbei sëmbë ko sabi wan soni taa a dë sö tuu. convince.
overuren di un mëni juu di i wooko pasa. overtime.
overval te fii sabi de ko feti ku i. assault, raid.
overvloed a hia pasa. abundance.
overweg ka di oto pasi ku di talan pasi miti. level crossing.
overwegen wegi wan luku. consider.
overwegend a dë di möön gaan soni. predominantly.
overwicht 1) a hebi poi. overweight.
2) a möön hebi. prestige.
overwinnaar winima. conqueror.
overwinteren a dë a wan kamian ta luku di gaan kötö ten fa a pasa. hibernate.
overzee a dë a oto banda u di ze. overseas.
overzetten 1) aba wan sëmbë. ferry over.
2) puu a oto töngö. translate.
overzicht 1) te de ta taki di mama u di fan a wan sati fasi. summary.
2) te de ta luku hii ën tuu di wan pasi. survey.
overzichtelijk i seeka dee soni a wan fasi fu te de ko de sa fusutëën bunu. well-organized.
overzien luku fa soni dë. look over, survey.
oweeër wan sëmbë di feni wini a di feti dendu. war profiteer.
oxydatie te de tja di ventu de kai 'zuurstof' go nëën. oxidation.
oxyderen ko kisi sukufu. oxidize.
ozon wan pei ventu. ozone.
ozonlaag wan soni ta dë a ventu ee a dë nöö goonliba o poi. ozonelayer.
Copyright © 2002